Wat wij geleerd hebben van 30 dagen China

Nu we ons weer in een andere cultuur (Vietnam) bevinden sluiten we China af met wat gewoontes die wij in China ervaren hebben.
Waarschuwing: houdt bij het lezen van dit stuk altijd in gedachten dat wij een toptijd met vele mooie bezienswaardigheden en landschappen hebben gehad in China. 

Als je Chinees bent heb je vooral altijd haast, altijd en overal. Het maakt niet uit of je naar je werk gaat, gaat winkelen, vrienden of familie bezoekt of op vakantie bent. Het begint al bij de kassa. Welke? Maakt niet uit. Het is een levensdoel om hier als eerst te komen. Dus sluit iemand niet goed aan of kan je via de zijkant of een ander poortje vooraan komen dan doe je dat! Meerdere malen is dit ons al overkomen, om vervolgens te doen of je niet bestaat. Dit is blijkbaar traditie want zowel opa, oma, vader, moeder, als zoon en dochter doen dit. Wanneer het bordje van de trein op groen springt om in te checken of de metro het perron nadert vliegt iedereen zijn stoel uit om als eerste te zijn, uitstappen is dan vaak ook een hels karwei tot zelfs eenmalig slaande ruzie toe. Gelukkig zijn Chinezen vaak alleen met zichzelf bezig en zeggen hier dan tegen de andere Chinezen niks over en staan het toe om vervolgens zelf te proberen ook er doorheen te beuken. Wij zijn dan ook vaak als laatste in de trein/metro om vervolgens een prima plaatsje te vinden en de trein nog steeds een paar minuten stilstaat. Wat een gekkenhuis! 

Communiceren blijft ook lastig en dan hebben we het niet over wij met Chinezen, maar Chinezen onderling. Hier geldt, versta je elkaar niet dan moet je dus harder praten als je dan nog niet boven de andere mensen uitkomt moet je nog harder praten. Voor een telefoongesprek geldt dit ook ongeveer, alleen houdt je dan rekening met de afstand tussen jou en de ontvanger. Liever te hard dan te zacht. Niet zelden zit je in de metro of trein met z'n allen naar een telefoongesprek te luisteren. Daarnaast heb je nog op de prime locaties de gidsen. Die met hun versterker zorgen dat iedereen wel kan horen wat hij zegt. Dit apparaat mag niet uit. Ook tussendoor gesprekken gaan via de versterker. Een aardige lawaaibende is het dan ook vaak. Je zit er bijna op te wachten tot een gesprek in schreeuwen overgaat, soms ook zonder aanleiding. Doe is een keer rustig man! 

Waar ben je bang voor in China? Juist het spugen en boeren waar je overal voor gewaarschuwd wordt. Viel ons redelijk mee, misschien ook wel omdat we alleen de grote steden hebben gehad. Af en toe heel vrouwelijk (of mannelijk, maar bij vrouwen ziet het er toch apart uit) wordt de keel flink geschraapt en volgt een flinke fluim. Vaak overigens in een put, vuilnisbak of bij een boom. Buiten de grote steden is dit overigens erger. In de stad staan bijna geen banken, maar als ze er staan zie je in de omtrek ervan nog een spoor van opgedroogt slijmvlies. Heerlijk!

Dan de eetgewoontes. Met stokjes natuurlijk. Geen probleem wij passen ons wel aan. Maar alles moet met geluid. Heel charmant zo'n oude chineese vrouw die je na het eten in je gezicht boert en slurpent de noedels naar binnen zuigt. De botjes worden keurig op het tafelkleed uitgespuwd, wanneer ze hierop zijn uitgekauwd. 

Omdat we wat nieuwe dingen hebben uitgeprobeerd is het soms een hele kunst om uit te zoeken wat nu de bedoeling is. Zoals; hoe eet je peking eend of werkt hotpot. Top dat dit dan netjes wordt voorgedaan, alleen het is wel een aparte gewaarwording als iedereen er vervolgens omheen komt staan. Een soort kudde instinkt, als 1 gaat of kijkt moet iedereen of er is helemaal niemand. Chinezen zijn ongelovelijk nieuwsgierig en komen vrolijk met z'n allen om je heen staan met wat dan ook. Bij het invullen van een enquete kwamen er gewoon een paar chinezen bij staan, wat kom je in godesnaam doen?

En soms, ja dan moet je naar de wc. Sommige heel schoon, sommige ondergekakt en bezeken tot in de kleinste hoekjes. Ok, in Europa zijn ze dan vaak niet beter en dan is het ook fijner dat je moet hangen i.p.v. zitten op zo'n ranzig ding. Maar er zijn wel veel wc's, gebruik ze dan ook! Ze pissen en poepen hier overal. Heel bizar om te zien dat ALLE kinderen een broek met open kruis hebben. Mamma of oma houdt het kind bij de hand en het kind pist en poept op elke willekeurige plek. En dat is (blijkbaar) prima. Als ze nog enigszins fatsoen hebben gebeurt het boven een put, maar het kan natuurlijk ook gewoon in de bus in een plasticzak of op het tapijt, in de doorloop naast onze slaapcabine, want dat kleed absobeert wel aardig. Bezem erover en schoon. Toch maar weer de schoenen aan. Gadver!

Dan de kleding. Heel apart. Het maakt hier niet uit hoe oud je bent, je bent nooit te oud voor een Sponsbob t-shirt of poppenjurkje. Het is ook redelijk gebruikelijk om als zussen, vriend en vriendin of als ouder en kind dezelfde kleren aan te doen. Dan weet je tenminste wie bij elkaar horen. Echt heel vaak gezien. Ook de engelse teksten op de shirts zijn geniaal. Ze hebben echt geen idee waarmee ze lopen. Slecht voorbeeld want er zijn veel betere, waar wij nu natuurlijk niet opkomen, maar dan loopt een meisje met een Nike shirt met daaronder groot Menswear of een stoere Chinese jongen met een polo. Kraagje omhoog natuurlijk. Staat er een logo van een schattige teddiebeer op zijn shirt met de tekst; teenie weenie traditional. Ach ze lopen hier ook vaak in roze shirts, dragen de handtas van de vriendin verdacht vaak en zitten heel vrouwelijk met de benen over elkaar. Maar dan komt het ergste nog, de handgebaartjes en het handje vasthouden en dan bedoel ik jongens onder elkaar. Stoere jongens die Chinezen. Ze proberen heel westers te doen, maar falen met vlag en wimpel. 

Sowieso is het in China heel beroerd gesteld met het Engels. Van Engelse gidsen mag je blij zijn als je 50% verstaat (Chenglish), maar andere spreken misschien 1 woord Engels wat ze dan naar toeristen schreeuwen (want alles moet je hier schreeuwen). Bij het horen van enige Engelse tekst beginnen ze al nee te schudden als je hulp nodig hebt. Daarom is het ook verstandig om altijd het adres in het Chinees bij je te hebben. De Chinezen die Engels kunnen zijn op 1 hand te tellen en zijn vaak de jongere generatie. Viel erg tegen.

Denk je na Rusland en Mongolie het ergste verkeer gehad te hebben kom je in China. Echt auto's rijden hier veel beter, dat is waar, maar lopend en fietsend wat een ramp. Chinezen wonen in een te vol land. Kijk dan ook een beetje uit waar je loopt. In het begin ontwijk je ze nog, maar na 2 weken beuk je ze ook gewoon opzij. Chinezen hebben de neiging 1 kant op te lopen en de andere kant op kijken. Hier wordt overduidelijk bewezen dat dit niet werkt! VOOR JE KIJKEN! En als je opeens besluit ergens anders naar toe te haasten, KIJK DAN EERST OF DIT WEL KAN! En reageer niet alleen op toeteren (blijkbaar het enige wat werkt hier en wat je dus de hele dag hoort), maar kijk ook is zelf of luister is als mensen wat roepen. Uit onze (Alwins) ervaring blijkt dat een stok om te corrigeren erg handig is, echter zijn wij ook voor nieuwe voorlichtngsfilmpjes, op deze manier wordt geprobeerd ook Chinezen te leren hoe je ordelijk met de metro omgaat! Leuk voor de toeristen maar Chinezen interesseert het niet.

Ditzelfde geldt ook een beetje voor het vuilnis. Iedere boom is een afvalbak, nu staan er ook niet echt veel in de steden, maar wij denken dat dat toch niks uitmaakt. De Chinezen maken er echt een pleurus bende van. Dat het zo schoon is op straat komt door het feit dat iedere Chinees een daginvulling moet hebben. Er lopen daarom geregeld vuilnismannen of vrouwen met stokjes om alle bende weer op te ruimen. Er lijkt hier, in de trein, stad en bus te gelden; gooi alles maar op de grond om de zoveel tijd komt er toch iemand het opruimen. 

Het voelt hier echt ieder voor zich, vaak heel asociaal, maar misschien moet dat ook in zo'n overvol land om toch nog wel eens aan de beurt te komen. Als we dit terug lezen zien we een aardige botsing tussen "culturen". Wat ons betreft zijn we blij om dit even achter ons te laten en nieuwe culturen te ontdekken.

Wo bu dong, Suus en Alwin, 01-08-2012